Chính phủ Việt Nam đã giảm thuế nhập khẩu ưu đãi đối với khí đốt tự nhiên hóa lỏng (LNG), đánh dấu một bước quan trọng trong việc đẩy nhanh quá trình chuyển đổi của đất nước từ nhiên liệu hóa thạch sang năng lượng sạch hơn.
Hoạt động nhập khẩu LNG tại cảng Thị Vải. — Hình ảnh TTXVN/VNS
HÀ NỘI — Chính phủ Việt Nam đã giảm thuế nhập khẩu ưu đãi đối với khí thiên nhiên hóa lỏng (LNG) từ 5% xuống còn 2% theo Nghị định số 73/2025/NĐ-CP, ban hành ngày 31/3. Động thái này đánh dấu một bước quan trọng trong việc đẩy nhanh quá trình chuyển đổi của đất nước từ nhiên liệu hóa thạch sang năng lượng sạch hơn.
Thúc đẩy cho các nhà đầu tư LNG
Ông Nguyễn Quốc Thập, Chủ tịch Hiệp hội Dầu khí Việt Nam, cho biết mức thuế thấp hơn sẽ tạo động lực mạnh mẽ cho các nhà đầu tư trong chuỗi giá trị LNG, từ các nhà nhập khẩu như PV GAS đến các nhà sản xuất điện như PV Power và người dùng cuối.
Quyết định này cũng báo hiệu ý định của Chính phủ trong việc tinh chỉnh chính sách năng lượng bằng cách cân bằng lợi ích của Nhà nước, nhà đầu tư và người tiêu dùng. Một khuôn khổ thân thiện hơn với nhà đầu tư dự kiến sẽ khuyến khích phát triển cơ sở hạ tầng LNG, bao gồm các bến cảng, kho chứa, cơ sở tái khí hóa và các nhà máy điện chạy bằng nhiên liệu LNG.
Theo Quy hoạch phát triển điện VIII, Việt Nam đặt mục tiêu xây dựng 23 dự án nhiệt điện khí vào năm 2030, trong đó 10 dự án sử dụng khí đốt nội địa, với tổng công suất 7.900 MW và 13 dự án dựa vào LNG nhập khẩu với tổng công suất 22.400 MW.
Các dự án này sẽ đóng một vai trò quan trọng trong việc tăng cường cung cấp điện quốc gia và thúc đẩy mục tiêu phát thải ròng bằng không vào năm 2050 của Việt Nam. Nhà máy điện Nhơn Trạch 3, nhà máy điện LNG đầu tiên sử dụng khí nhập khẩu, đã được kết nối với lưới điện quốc gia vào tháng 2 và sẽ bắt đầu hoạt động thương mại vào tháng 7.
Được phát triển bởi PV Power, một công ty con của Petrovietnam, khối lượng công việc của nó đã hoàn thành 96% cùng với nhà máy Nhơn Trạch 4. Cả hai dự kiến sẽ hoạt động đầy đủ vào năm 2025. Để đảm bảo nguồn cung cấp nhiên liệu ổn định, lâu dài, PV GAS và PV Power đã ký thỏa thuận cung cấp LNG 25 năm cho các nhà máy Nhơn Trạch 3 và 4.
Trong bối cảnh trữ lượng khí trong nước giảm, PV GAS, hiện là nhà cung cấp LNG dài hạn duy nhất của Việt Nam, đang đẩy mạnh đầu tư vào các cảng nhập khẩu để duy trì nguồn cung cho cả sản xuất điện và công nghiệp. Việc cắt giảm thuế quan dự kiến sẽ giúp giảm chi phí đầu vào cho điện LNG và mang lại lợi ích cho người tiêu dùng.
Vẫn còn lỗ hổng chính sách
Mặc dù việc cắt giảm thuế quan là một bước đi đáng hoan nghênh, nhưng cần có những cải cách toàn diện hơn, ông Thập nói. Một khung pháp lý thống nhất bao gồm đầu tư, cơ sở hạ tầng, nhập khẩu và kinh doanh LNG là điều cần thiết để đạt được các mục tiêu an ninh năng lượng quốc gia và bền vững dài hạn.
Lặp lại điều này, đại diện của PV GAS đã chỉ ra những thách thức chính sách dai dẳng, chẳng hạn như không có khối lượng mua được đảm bảo, các quy tắc không rõ ràng để chuyển giá LNG sang giá điện và các quy định chi phí mơ hồ. Những rào cản này làm phức tạp việc lập kế hoạch dự án, định giá đầu ra và đàm phán thương mại trong toàn bộ chuỗi giá trị LNG.
PV Power cũng nhấn mạnh những khó khăn trong việc tiếp cận tài chính quốc tế, do LNG nhập khẩu vẫn là một mô hình đầu tư mới tại Việt Nam. Để đảm bảo các khoản vay nước ngoài, các dự án thường cần bảo lãnh mua tối thiểu (70-80%), cơ chế chuyển giá tương tự như đối với khí đốt trong nước và khả năng tiếp cận rõ ràng với cơ sở hạ tầng đất đai và truyền tải. Petrovietnam cũng nhấn mạnh rằng không nên đối xử với LNG-to-power như các nguồn điện truyền thống trong thị trường điện cạnh tranh, vì các hợp đồng LNG dài hạn là cần thiết để đảm bảo nguồn cung ổn định và giảm chi phí.
Cải cách pháp lý để hỗ trợ chuyển đổi năng lượng
Để thúc đẩy các mục tiêu năng lượng sạch, Hiệp hội Dầu khí Việt Nam đã kêu gọi sửa đổi một loạt các luật, bao gồm các luật về điện, bảo vệ môi trường (đặc biệt là kế toán phát thải carbon), thuế, tài nguyên biển, đầu tư, mua sắm, xây dựng và đất đai.
Báo cáo cũng khuyến nghị điều chỉnh phát triển thị trường điện với Kế hoạch phát triển điện VIII, xây dựng các cụm cơ sở hạ tầng LNG tích hợp (nhà ga, nhà máy điện và khu công nghiệp), và mở rộng mạng lưới truyền tải cho cả sử dụng trong nước và xuất khẩu, đặc biệt là đối với điện dựa trên LNG. Hiệp hội cũng kêu gọi cập nhật các quy định về tổ chức và tài chính đối với các công ty năng lượng nhà nước, chẳng hạn như Petrovietnam và EVN.
